خلاصه‌ای از مقاله:
آیا فاکتورهای تقویت احساس ارزشمندی و آنچه به اشتباه ارزشمندی تلقی می‌شود، آشنا هستید؟ با مطالعه مطالب این مقاله میتوانید با تعریف احساس ارزشمندی و عوامل مؤثر و غیر مؤثر بر آن آشنا شوید.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
- احساس ارزشمندی چیست؟
- نظریه خود ارزشمندی
- فاکتورهای تأثیر گذار بر احساس ارزشمندی
- پس احساس ارزشمندی واقعاً به چه معنی است؟
احساس ارزشمندی چیست؟
با جست و جو در اینترنت، به ده‌ها مقاله برمی خورید که در عنوان آنها کلمه «خود» یا «نَفْس» وجود دارد. شاید قبل از این که شروع به خواندن این مطلب کنید، بعضی از آنها را خوانده باشید و با خودتان فکر کنید که این مقاله چه تفاوتی با بقیه دارد. واقعیت این است که دوست داشتن خود، عزت نفس، احساس دلسوزی داشتن نسبت به خود، احترام گذاشتن به خود و همه اصطلاحاتی که به نوعی کلمه «خود» در آنها به کار رفته است، ویژگی‌های مهم و منحصر به فردی هستند که هر شخصی باید درونش ایجاد کند. با این حال، مهم‌ترین مفهوم به کار رفته در همه آنها داشتن حس ارزشمندی نسبت به خویشتن است.
این اصطلاح به معنی میزان اهمیتی است که شما برای خودتان قائل هستید و مشخص می‌کند که در مقایسه با دیگران چه احساسی به خودتان دارید و چقدر. احساس ارزشمند بودن بخش مهمی از ساختار وجودی ما انسان‌ها است و طرز نگاه ما نسبت به خودمان را تحت کنترل دارد. در حقیقت هر موضوعی که در ذهن شما می‌گذرد، کلیه هیجانات روحی و حتی نوع کنش ما حاصل ارزشی است که برای خودمان قائل هستیم. احساس ارزشمندی یک موضوع واقعاً حساس است.
نظریه خود ارزشمندی
از نظر بیشتر افراد، احساس ارزشمندی تنها بعد از کسب موفقیت یا هنگام رقابت با فردی دیگر به وجود می‌آید، اما نظریه‌ای که در این باره مطرح شده است به این شکل می‌باشد: هدف زندگی یک فرد شناخت خود است و این شناخت نیز نتیجه موفقیت‌ها و دستاوردهای او می‌باشد. در مدل این نظریه، عناصری مانند توانایی، قاطعیت، کارآیی و عزت نفس هم به چشم می‌خورد. این 4 عنصر در کنار هم تصویری که ما از خودمان داریم را شکل می‌دهند. حال این سؤال مطرح می‌شود که آیا واقعاً برای دست یابی به احساس ارزشمندی باید بیشتر توجه خود را به دستاوردهایی که داشته‌ایم معطوف کنیم؟ آیا تلاش برای بهتر بودن یا به اصطلاح جلو زدن از بقیه می‌تواند ما را در نظر خودمان با ارزش نشان دهد؟ چه فاکتوری واقعاً احساس با ارزش بودن را در ما به وجود می‌آورد؟
مقاله پیشنهادی: استفاده از اهداف هوشمندانه برای موفقیت در زندگی
فاکتورهای تاثیرگذار بر احساس ارزشمندی
چهار مؤلفه‌ای که برای نظریه بالا نام بردیم تنها فاکتورهایی نیستند که باعث ایجاد احساس ارزشمند بودن در فرد می‌شوند. در واقع عوامل بسیار دیگری هم وجود دارند که باعث می‌شوند یک نفر در مورد خودش احساس با ارزش بودن نکند. از نظر عده‌ای از افراد آسیب‌های روحی وارد شده در دوران کودکی، کسب نمرات پایین در مدرسه، بدرفتاری والدین و غیره هم نقش دارند. در ادامه به فاکتورهای متداولی اشاره می‌کنیم که افراد بر اساس آنها درباره با ارزش بودن یا نبودن خودشان تصمیم می‌گیرند.
1- داشتن دایره ارتباطات گسترده
بسیاری از اوقات، افراد ارزشمندی خودشان را بر اساس تعدا افراد معروفی که می‌شناسند یا با آنها ارتباط دارند می‌سنجند.
2- برخورداری از جذابیت ظاهری
گاهی اوقات قضاوت‌های ما در مورد دیگران بر اساس ظاهرآنها، یعنی نوع لباسی که می‌پوشند، طرز حرف زدن یا مقبولیت¬شان در جامعه است و البته ارزشمندی خودمان را هم بر اساس همین فاکتورها می‌سنجیم.
3- داشتن شغل مناسب
این یکی دیگر از معیارهایی است که افراد برای سنجش ارزشمندی خود به کار می‌برند. مثلاً ممکن است افراد در مواجهه با یک پیشخدمت رفتار غیر مؤدبانه‌ای داشته باشند، اما وقتی با یک پزشک رو به رو می‌شوند، به شکل دوستانه برخورد کنند. دلیل این مساله این است که پزشک را موفق¬تر از یک پیشخدمت می‌دانند. در بیشتر موارد، نوع شغل باعث می‌شود که افراد احساس ارزشمندی یا بی ارزشی نسبت به خودشان داشته باشند.
4- برخورداری از اموال و دارایی
ثروت و دارایی یکی از فاکتورهای متداولی است که افراد بر اساس آن خود را فرد با ارزش یا بی ارزشی تلقی می‌کنند و از میزان حقوق دریافتی و نوع و تعداد اتومبیل‌هایی که فرد دارد متغییر است. در این جا منظور از اموال همان دارایی‌های مادی است.
احساس ارزشمندی خود را با این موارد اشتباه نگیرید
واقعیت این است که هرگز نباید ارزشمندی خود را با شرایط و مسائل مادی ارزیابی کنید. متاسفانه برداشت افراد در مورد ارزشمندی خود تحت تأثیر فاکتورهایی است که نبود آنها حس بی ارزش بودن را در آنها به وجود می‌آورد، در حالی که در حقیقت آن شخص ارزش‌های فردی زیادی دارد.
- شغل شما بیانگر ارزشمندی شما نیست
شغل شما نباید تاثیری بر میزان ارزشی که برای زندگیتان قائل هستید بگذارد. تاکنون موارد بسیاری بوده است که افراد مجرب و حرفه‌ای مجبور بوده‌اند به خاطر این که در کار مورد نظر استخدام نشده‌اند، به مشاغل سطح پایین رو بیاورند. مطمئناً چنین مشاغلی باعث از بین رفتن مهارت‌ها و ویژگی‌های مثبت آنها نشده است، بنابراین چرا ارزشمندی خود را باید بر اساس انتخاب‌های شغلی ارزیابی کرد. تنها موضوعی که در این میان باید به آن اهمیت داد این است که این شغل تا چه اندازه لذت بخش و راضی کنننده است.
- ارزشمندی خود را با موفقیت‌هایتان ارزیابی نکنید
اگرچه دستیابی به موفقیت بسیار با ارزش است، اما آنچه در زندگی به دست می‌آورید یا انجام می‌دهید نباید اهمیتی که در مورد خودتان قائل هستید را تحت الشعاع قرار دهد. در واقعی هیچ عنوان، مدرک یا سِمَتی نباید تعیین کننده ارزشمندی شما باشد.
- سن فاکتور ارزشمندی به حساب نمی‌آید
البته منظور از این گفته تکرار کلیشه معروف «سن فقط یک عدد است» نیست، بلکه پیر یا جوان بودن شما مشخص نمی‌کند که چقدر برای انجام دادن کاری آماده هستید یا نه . شما باید قاطعیت و قدرت اراده خود را بالا ببرید، در این صورت دنیا زیر پای شما خواهد بود.
- زندگی و روابط عاشقانه را مبنای ارزشمندی قرار ندهید
گاهی اوقات وقتی می‌بینیم کسی در مورد ما حس خوب دارد، ما هم کم و بیش نسبت به خودمان احساس ارزشمند بودن می‌کنیم. حال اگر آن شخص ما را ترک کند چه؟ شما چه مجرد هستید چه متأهل، نباید ارزشمندی خود را بر مبنای یک رابطه قرار دهید.
- نمرات پایین به معنی بی ارزش بودن شما نیست
اگر دانش آموز یا دانشجو هستید خودتان را کم هوش‌ترین فرد کلاس تلقی می‌کنید؟ اگر پاسختان مثبت است سخت در اشتباه هستید به این خاطر که شما هم استعدادها و توانایی‌هایی دارید که شخص ممتاز کلاس ممکن است هیچ بهره‌ای از آن نبرده باشد.
- بیماری نباید احساس بی ارزش بودن در شما به وجود آورد
آیا از بیماری رنج می‌برید که سطح روحیه شما را پایین آورده است؟ در اینجا یک نکته جالب باید به شما بگویم و آن این که افراد مثبت اندیش زودتر بهبود می‌یابند، پس سعی کنید خوش بین‌تر از قبل باشید.
- وضعیت مالی ملاک ارزش شما نیست
پول زیاد یا کم، ارزشمندی شما را تعیین نخواهد کرد. تا زمانی که از زندگی خود راضی هستید و پول لازم برای برطرف کردن نیازهایتان را دارید، دیگر نباید نگران موضوعی باشید.
- علاقه مندی های شما مبنای ارزشمندی شما نیست
آیا دیگران فکر می‌کنند که فردی سنتی هستید و علاقه مندی هایتان با نسل امروز همخوانی ندارد؟ نظر این افراد تا زمانی که شما از وضعیت و شرایط خودتان راضی هستید، هیچ ارزشی ندارد. در واقع احساس شما در مورد ارزشمند بودنتان تنها به نظر خودتان بستگی دارد و نه طرز فکر دیگران.
پس احساس ارزشمندی واقعاً به چه معنی است؟
گاهی اوقات وقتی می‌بینیم که ثروت و شغل رؤیایی یا روابط عاطفی مد نظرمان را نداریم، احساس ناراحتی می‌کنیم. این وضعیت از نظر بعضی از افراد رنج آور بوده و وقتی برای رفع آن می‌خواهند کاری انجام بدهند، به این مرحله از آگاهی می‌رسند. همچنین این احتمال هم هست که فرد از رسیدن به خودآگاهی بترسد. هر شخصی در ذهن خود تصویری از آینده خود دارد. گاهی اوقات این فرد خیالی با ماهیت واقعی شخص فاصله دارد. در این جا باید گفت که اگرچه بلندپروازی و داشتن هدف در زندگی خوب است، اما هیچ وقت نباید به رویاهای خود اجازه دهید که خود واقعی شما را انکار کنند، زیرا انکار کردن خود در تضاد کامل با احساس ارزشمندی است. به همین خاطر است که رسیدن به خودآگاهی دردناک است. بیشتر افراد اصلاً دوست ندارند از شخصیت ذهنی خود فاصله بگیند و خود واقعی‌شان را در آغوش بگیرند.
احساس ارزشمند بودن به خودی خود بد نیست و تنها شما را وادار می‌کند که ضعف‌هایتان را بپذیرید و همزمان بر روی نقاط قوت خود تمرکز کنید. برخی از این نقاط قوت کشف نشده باقی می‌مانند و تا وقتی به خودآگاهی گفته شده دست نیابیم نمی‌توانیم از وجود آنها آگاه شویم. در موضوع احساس ارزشمندی، شما یا میتوانید بهترین دوست خودتان باشید یا بدترین دشمن. بنابراین اگر دائماً از خودآگاهی فرار کنید، دست یابی خود به رهایی و سعادت را به تأخیر می‌اندازید. احساس ارزشمندی در واقع زمانی به وجود می‌آید که کاملاً به شناخت خودتان و پتانسیل‌هایی بالایی که دارید دست یابید.
هدف ما از ارائه این مطالب کمک به شما دوست عزیز است تا با استفاده از آنها در زندگی شخصی یا حرفه‌ای خود یک گام جلوتر بروید. اگر مشتاق هستید در کنار یک زندگی آرام، شغلی فارغ از مکان و زمان را هم تجربه کنید، برای کسب اطلاعات لازم درمورد فروشندگی در وبسایت آمازون با ما در آموزش آمازون همراه باشید.
لطفا شکیبا باشید !
پاسخ به نظر